Definitie
- Testosteron op castratieniveau, < 1.7 nmol/L (of <0.50 ng/mL)
- 3 opeenvolgende PSA-stijgingen leidend tot minimaal 2 PSA-stijgingen >50% boven nadir en PSA boven 2 ng/ml, of
- Radiologische progressie volgens RECIST 1.1 of minimaal 2 nieuwe ossale metastasen (PCWG3 criteria)
Symptomatisch of asymptomatisch mCRPC en PSAdt < 6mnd
1e lijn
- Therapeutische opties bij viscerale metastasen, behoudens pulmonale metastasen:
- Bij ECOG ≤2: docetaxel
- Bij ECOG >2: BSC
- Therapeutische opties bij pulmonale metastasen
- Bij ECOG <3: docetaxel dan wel enzalutamide
- Bij ECOG>2: BSC
- Therapeutische opties bij niet visceraal gemetastaseerd prostaatcarcinoom
- Bij ECOG ≤2: Abirateron, enzalutamide, docetaxel, radium-223
- Bij ECOG>2: BSC
Gezien de vele wetenschappelijke ontwikkelingen verschuiven veel behandelingen van de CRPC- naar de upfront-fase. Afhankelijk van voorbehandeling bepaalt dit de behandeling binnen de CRPC-setting.
-
- Docetaxel/prednison in totaal 10 kuren á 3 weken
- Docetaxel, 75 mg/m2 iv, d 1
- Prednison, 2 dd 5 mg po, d 1-21
- NB dexamethason 8 mg op d0 en 2d 8 mg op d1:
- Na afloop chemotherapie prednison uitsluipen in 3 weken tijd.
- Evaluatie volgens PCWG 3:
- Uitgangs CT thorax/abdomen met contrast en botscan.
- Radiologische evaluatie op indicatie, maar altijd na afronden therapie (overweeg imaging na 3, 6 en 10 kuren).
- Tweewekelijks of wekelijks schema docetaxel overwegen op indicatie.
- Re-introductie van docetaxel alleen zinvol indien > 12 maanden na docetaxel.
- Docetaxel/prednison in totaal 10 kuren á 3 weken
-
- Abiraterone (Zytiga)20,21:
- Abirateron, 1 dd 1000 mg po continu,
- Prednison, 2 dd 5 mg po,
- Switch van Prednison naar Dexamethason 1dd 0,5 mg bij biochemische progressie (30% biochemische respons).
- Abiraterone (Zytiga)20,21:
-
- Enzalutamide (Xtandi)22,23:
- Enzalutamide 1 dd 160 mg po continu tot progressie.
- Gelijktijdig corticosteroid gebruik vermijden gedurende enzalutamide therapie in verband met activering glucocorticoidreceptor waardoor resistentie enzalutamide.
- Enzalutamide (Xtandi)22,23:
-
- Olaparib (Lynparza) bij BRCA 1 of 2 tumor mutatie (PROfound studie)24,25
- Registratie na behandeling met ARTA (in 1L olaparib indien ARTA in mHSPC)
- Voorkeur olaparib boven (herintroductie) taxanen gezien winst PARP vs docetaxel (na ARTA); presentatie ASCO GU 2023 TRITON-3.
- Olaparib 2 dd 300mg (of 250mg bij NFst) po continu
- Let op: olaparib + abirateron is niet CIEBOM goedgekeurd.
- Olaparib (Lynparza) bij BRCA 1 of 2 tumor mutatie (PROfound studie)24,25
-
- Radium-223 (Xofigo)26:
- EMA heeft op 26 juli 2018 een revisie gedaan van Radium-223 en geadviseerd de behandeling te starten na eerdere docetaxel en NHA. Er is internationaal veel kritiek op dit advies. Overweeg radium-223 in 1-2L alleen na bespreking in TWG CRPC.
- (Mild) symptomatische patiënt met botmetastasen op botscan, niet bekend met viscerale metastasen en lymfklieren < 3 cm.
- Radium-223: 55 kBq/kg iv. iedere 4 weken, in totaal zes injecties.
- Radium-223 (Xofigo)26:
2e en andere vervolglijnen
-
volgt
-
Zie flowchart
- Abirateron (Zytiga)
- Abirateron, 1 dd 1000 mg po, continu,
- Prednison, 2 dd 5 mg po,
- Eventueel switch Prednison naar Dexamethason 1dd 0,5 mg bij progressie.
- Enzalutamide (Xtandi)
- Enzalutamide 1 dd 160 mg po, continu.
- Radium-223 (Xofigo)
- (Mild) symptomatische patiënt met botmetastasen op botscan, zonder viscerale metastasen en lymfklieren < 3 cm.
- Radium-223: 55 kBq/kg iv. iedere 4 weken, in totaal zes injecties.
- Olaparib (Lynparza) bij BRCA 1 of 2 tumor mutatie (PROfound studie).
- Registratie na behandeling met ARTA (in 2L olaparib indien ARTA in mCRPC),
- Voorkeur olaparib boven (herintroductie) taxanen gezien rPFS winst PARP vs docetaxel in mCRPC (presentatie ASCO GU 2023 TRITON-3),
- Olaparib 2 dd 300mg (of 250mg bij NFst) po continu.
- Cabazitaxel (Jevtana) met prednisone (2dd 5 mg po)
- Cabazitaxel: 25 mg/m2 iv bij fitte patiënten en altijd met Neupogen of ander granulocyt-kolonie stimulerende factor,
- Cabazitaxel, 20 mg/m2 iv, a 3 weken, OF,
- Cabazitaxel, 16 mg/m2 iv indien oudere patiënt met comorbiditeit of beenmerginvasie a 2 weken. Significant minder graad >3 toxiciteit (m.n. neutropenie) en geen verschil in OS (CABASTY trial, ESMO2022 abstract). In tegenstelling tot CABASTY geven we geen G-CSF of Neupogen bij 16 mg/m2 doses.
- Carboplatin bij BRCA 1 of 2 (of andere DDRm, zoals PALB2, RAD51C, ATM of CDk12) als alternatief voor een PARP remmer
- Carboplatine, Dosis AUC5 iv a 3 weken
- Carboplatin icm docetaxel of cabazitaxel29
- bij patiënten met een BRCA1, BRCA2, of andere DDRm, wanneer besproken in het TWG CRPC.
- bij patiënten met een zogenaamd ‘aggressive variant prostaat kanker’ (Corn et al. Lancet Oncol), gedefinieerd als een neuro-endocrien carcinoom op basis van moleculaire diagnostiek, of klinisch/radiografische parameters.
- Carboplatine, Dosis AUC4 iv a 3 weken
- Docetaxel, 75mg/m2
- Cabazitaxel, 20mg/m2
- Cisplatin of Carboplatin met etoposide
- Bij patiënten met een primair neuroendocrien carcinoom (NEC) of gedurende behandeling verworven neuroendocrien carcinoom (t-NEPC, treatment-induced neuroendocrine prostate cancer).
- Abirateron (Zytiga)
-
- Lutetium-177-PSMA 617 behandeling heeft EMA-advies maar nog geen CieBOM advies30. Het Zorginstituut heeft een (tijdelijke) vergoeding bij de NZa voor bekostiging van Lutetium-177-PSMA I&T, een product waar nog geen gerandomiseerde data van beschikbaar is, maar al verkrijgbaar voor toediening. Lutetium-177-PSMA I&T wordt inmiddels in enkele NL-ziekenhuizen gegeven, volgens de VISION criteria:
- Voorbehandeling met 1-2 taxaan én ARTA.
- PSMA-avide laesies op PSMA-PET-scan gedefinieerd conform VISION-criteria (positieve lesies met uptake > lever parenchym, en zonder negatieve lesies gedefinieerd met uptake < lever parenchym).
- Lutetium-177-PSMA 617 behandeling heeft EMA-advies maar nog geen CieBOM advies30. Het Zorginstituut heeft een (tijdelijke) vergoeding bij de NZa voor bekostiging van Lutetium-177-PSMA I&T, een product waar nog geen gerandomiseerde data van beschikbaar is, maar al verkrijgbaar voor toediening. Lutetium-177-PSMA I&T wordt inmiddels in enkele NL-ziekenhuizen gegeven, volgens de VISION criteria:
Behandelmogelijkheden
Nonmetastatic CRPC
- nmCRPC is gedefinieerd als een stijgend PSA onder castratie zonder detecteerbare metastasen met conventionele beeldvorming (bot en CT scan).
- Darolutamide en enzalutamide zijn geregistreerd voor nmCRPC.
- In Nederland is er, in verband met inzet PSMA-PET scan in deze setting, een lagere prevalentie aan patiënten met nmCRPC gezien veel patiënten toch gemetastaseerd blijken bij sensitievere nieuwe beeldvorming (PSMA-PET). De winst van darolutamide en enzalutamide bij patiënten met mCRPC op PSMA-PET EN nmCRPC op conventionele beeldvorming is zeer waarschijnlijk vergelijkbaar aan de studieresultaten (maar niet onderzocht). Locoregionale controle (prostaatuitbreiding/plasklachten etc) met darolutamide + ADT lijkt superieur dan bij ADT alleen met verbetering in QoL subscales met betrekking tot bowel en urinary symptomen.
Asymptomatisch mCRPC met PSAdt > 6 mnd
- Start met actieve therapie bij:
- Discrepantie beeldvorming (interval progressie) en PSAdt.
- Locoregionale prostaat uitbreiding met dreigende ureterobstructie dan wel ingroei rectum.
- Retroperitoneale lymfeklierenmetastasen met potentieel dreigende ureterobstructie.
- Wervelmetastasen met potentieel risico op dreigende dwarslaesie.
- Viscerale metastasen.
- Overweeg follow-up met bij patiënten die actieve therapie willen uitstellen:
- PSA eens per 3 maanden.
- Imaging met CT thorax/abdomen (en eventueel botscan) eens per 6 maanden bij PSAdt>6 maanden.
Palliatieve zorg
- Overweeg laagdrempelig betrekking van palliatief team.
- Radiotherapie bij pijnlijke botmetastasen op één of twee lokaties of bij myelumcompressie.
- Samarium (Quadramet) bij diffuse pijnlijke botmetastasen (geen survival benefit).